ผ้าทอมัดหมี่

             จังหวัดลพบุรีเป็นจังหวัดเก่าแก่ที่มีวัฒนธรรมสืบทอดกันมายาวนาน อีกทั้งยังมีประชากรที่อพยพมาอยู่หลายเชื้อชาติ มาจากจังหวัดอื่นๆ จึงมีรูปแบบของผ้าทอพื้นเมืองที่แตกต่างกันตามสภาพพื้นที่ และกลุ่มชนชาติ การทอผ้าพื้นเมืองประเภทผ้ามัดหมี่เป็นที่นิยมมาก มีการทอผ้าในพื้นที่หลายอำเภอ แต่จะมีแหล่งทอผ้าที่ใหญ่ที่สุด คือ อำเภอบ้านหมี่ ตำบลบ้านกล้วย ตำบลบ้านทราย ตำบลหินปัก นอกจากนี้ยังมีอำเภอชัยบาดาล อำเภอท่าหลวง อำเภอพัฒนานิคม ซึ่งเป็นเอกลักษณ์ที่เป็นของตนเอง
             เดิมการทอผ้าพื้นเมือง ทำขึ้นเพื่อใช้สำหรับคนในครัวเรือน ต่อมามีการขยายวงกว้างออกไปเพื่อการค้า และกระบวนการทอในสมัยโบราณจะทอด้วยหูกมือ แต่ต่อมามีการเปลี่ยนเป็นกี่กระตุก ซึ่งจะทำให้ผ้าทอที่ได้มีคุณภาพดี เนื้อแน่น ได้ปริมาณมากขึ้น เพราะเครื่องมือมีความรวดเร็ว สะดวกมากยิ่งขึ้น ผ้าทอมัดหมี่เป็นการทอลายขิด แต่ลวดลายเกิดจากการมัดเส้นด้ายพุ่ง หรือเส้นด้ายยืม แล้วนำไปย้อมสีต่างๆ ตามที่ได้ออกแบบไว้ ผู้ทอต้องมีความชำนาญในการมัดลาย และทอ จึงทำให้ได้ลวดลายที่สวยงาม ความเป็นเอกลักษณ์ และความงดงามของผ้าทอมัดหมี่ คือรอยซึมของสีที่ซึมไปตามบริเวณของลวดลายที่ไม่ได้มัดด้วยเชือก หรือมัดไม่แน่น ลวดลายของผ้าอาจจะเกิดจากการเหลื่อมล้ำในตำแหน่งของเส้นด้าย ทำให้เกิดลักษณะที่คลาดเคลื่อน ต่างจากการทอผ้าชนิดอื่นๆ ดังนั้น ผู้ที่ทอผ้ามัดหมี่ต้องมีความชำนาญในการมัดย้อม และการขึ้นกี่ รวมทั้งการทอผ้าด้วย การทอผ้ามัดหมี่เป็นวิธีการทอที่ต้องนำเส้นด้ายพุ่งไปมัดให้เป็นลวดลายเชือกฟาง ย้อมสี แล้วกรอด้ายให้เรียงตามลวดลาย ใส่กระสวยนำไปทอพื้นฐาน จะได้ลายมัดหมี่ที่เรียกว่ามัดหมี่เส้นพุ่ง รอยซึมของสีที่วิ่ง
ไปตามบริเวณของลวดลายที่ถูกมัดของเส้นด้ายจะทำให้เกิดลักษณะลวดลายที่ต่างจากผ้าทอชนิดอื่นๆ
            ปัจจุบันผ้าทอมัดหมี่มีการทอกันอย่างแพร่หลาย เนื่องจากผู้ผลิตได้มีการถ่ายทอดความรู้ไปยังกลุ่มที่สนใจเป็นจำนวนมาก ผู้ผลิตผ้าทอมัดหมี่ได้มีการนำเทคโนโลยีมาผสมผสานกับภูมิปัญญาดั้งเดิม ให้มีลวดลายที่สวยงาม สีสันที่หลากหลาย ผ้าทอมัดหมี่ได้มีการพัฒนาให้ทันกับยุคสมัยที่เปลี่ยนแปลงไป สามารถนำผ้าทอมัดหมี่ไปดัดแปลงให้มีความหลากหลายรูปแแบ เช่น ไม้แขวนเสื้อ จานรองแก้ว กระเป๋าใส่สิ่งของ รองเท้า กล่องกระดาษทิชชู เป็นต้น